پیش از این گفته شد که مکانیسم تراکم در عموم کمپرسورهای گاز و هوا بر دو شق عمومی است، جابجایی مثبت و دینامیکی. کمپرسورهای دینامیکی یا توربوکمپرسورها به جریان گاز گذری انرژی جنبشی داده و در ادمه آن انرژی را به فشار تبدیل میکنند. در کمپرسورهای جابجایی مثبت که به انواع مدلهای آن از جمله کمپرسور اسکرو و کمپرسور پیستونی پرداخته ایم، حجم در اختیار گاز تغییر داده میشود تا فشار آن افزایش یابد. در کمپرسور دینامیکی اینگونه نبوده و از پروانهها و تیغههای متعدد برای افزایش سرعت و سپس تبدیل انرژی جنبشی به فشار بیشتر با بکارگیری مبدلهای جریان استفاده میشود. دو خانوادهی اصلی این کمپرسورها عبارت از کمپرسور سانتریفیوژ و کمپرسور محوری است. کمپرسور سانتریفیوژ برای گسترهی وسیعی از فشار و دبی و برای کاربردهای صنعتی متنوعی کاربرد دارد. در طرف مقابل کمپرسور محوری دستگاهی است که شارش حجمی بسیار بالایی را در اختیار مصرف کننده قرار میدهد و نسبت فشار چندان قدرتمندی ندارد.
کمپرسور گاز فرآیندی
با دنیای سادهتر کمپرسورهای هوا آشنا شدیم، مدلهای مختلف کمپرسور پیستونی، سانتریفیوژ، اسکرو، اسکرول، توربوکمپرسور و … رو بررسی کردیم و شناختیم. تجهیزات جانبی و حواشی مربوط به این ماشین آلات هم مرور کردیم. کمپرسور گاز فرآیندی دنیایی کاملا متفاوت با این کمپرسورهاست.
کمپرسور گاز به اختصار یا کمپرسور گاز فرآیندی، در صنایع سنگینی مثل پتروشیمی، پالایشگاهی، نیروگاه و خطوط انتقال گاز حضور داشته و برخلاف کمپرسور هوا که نقشی حمایتی، کمرنگ و واسطه دارد، بازیگر نقش اول بوده و سهمی پررنگ و کلیدی دارد. این کمپرسورها با گازهایی سر و کار دارند که خورنده هستند، رطوبت دارند، اشتعال آفرین و حساسند، یا شامل هیدروکربنهای سنگین هستند. طراحی، مواد مورد نیاز برای ساخت، آب بندیها و سیستمهای کنترلی کمپرسور گاز فرآیندی بسیار دقیق و تخصصیتر بوده و گاه ضروری است که مورد به مورد تجهیزات و قطعات کمپرسور بازنگری شده و مناسب استفادهای خاص طراحی و نصب شود.