کمپرسور ZH 350 پلاس از خانواده کمپرسورهای سانتریفیوژ عاری از روغن اطلس کوپکوست. همانطور که پیشتر نیز گفته شد کمپرسورهای دینامیکی، که کمپرسورهای سانتریفیوژ نیز از آن خانواده هستند، در فشار ثابت کار می کنند، این برخلاف کمپرسورهای جابجایی مثبت، من جمله پیستونی و روتاری اسکرو، است که در دبی هوای فشرده‌ی خروجی یا FAD ثابت کار می کنند.
اگر قصد رنگ‌پاشی به محصول نهایی خود را دارید یا در صنایع غذایی و دارویی مشغول به کارآفرینی هستید، ناچارید از کمپرسورهای اویل فری یا هوای خشک استفاده کنید. روغن در هوای فشرده خروجی منجر به نزول کیفیت رنگ خواهد شد و همچنین صنایع غذایی دارویی استانداردهای سفت و سختی برای کمپرسورهای مجاز در این حوزه دارند. کمپرسورهای اویل فری که در ادبیات بازار ایران با عناوین مختلفی چون کمپرسور غیر روغنی، کمپرسور هوای خشک، کمپرسور بدون روغن و امثالهم شناخته می شوند کمپرسورهایی اسکرو و عموما برقی هستند که در طراحی سیلندر و روتورهای خود تغییرات اساسی داده اند تا از حضور روغن در داخل استیج فشرده سازی بی نیاز باشند. کمپرسور اسکرو اویل فری همچنان از روغن برای روانکاری سایر قطعات متحرک «خارج از المنت» بهره میبرد، فلذا نه فقط به روغن مخصوص خود برای روانکاری نیاز دارد، بلکه در هوای فشرده خروجی همچنان مقادیر بسیار کمتری از روغن حضور دارد.
در مطلب زیر مشابه با سایر مطالبی که پیشتر در آنها به بررسی کمپرسور هوای اسکرو پرداختیم یکی از مدل‌های قدیمی کمپرسورهای اویل فری اطلس کوپکو را بررسی میکنیم، این مدل ZT 1 می باشد. برای مشاهده سایر بررسی‌ها که مشتمل بر کمپرسورهای هوای اسکروی برندهای اطلس کوپکو، اینگرسولرند و کایزر هستند به آرشیو مطالب و یا لیست‌های کمپرسور اسکروی بررسی شده مراجعه کنید.
کمپرسور باد صنعتی Z از سری کمپرسور هوای فشرده اسکرو برقی اطلس کوپکو است که بدون روغن کار می کند، به اصطلاح اویل فری. این کمپرسورها بر دو دسته اند، هواخنک که با عنوان ZT و آبخنک که با عنوان ZR شناخته می شوند.
برای آشنایی با خنک کنندگی آب خنک و خنک کنندگی هواخنک کلیک کنید
در کمپرسور اسکرو اویل اینجکت روغن بکار رفته ۴ مزیت خلق میکند که هر ۴ مورد بر افزایش بهره وری کمپرسور موثر است:
اطلس کوپکو در کنار کمپرسورهای روغن پاششی یا اویل اینجکت خود، به طراحی، ساخت و فروش کمپرسورهای بدون روغن یا اویل فری نیز میپردازد. این کمپرسورها، از مدل‌های مختلفی هستند. کمپرسورهای اسکرول و سانتریفیوژ به دلیل ساختار خود راحتتر امکان عرضه هوای خشک یا عاری از روغن دارند اما این کمپرسورها امکان ارائه فشارهای عملیاتی مورد نیاز بسیاری از صنایع تولیدی و غیرتولیدی را ندارد. کمپرسور اسکرو امکان دستیابی به فشارهایی تا ۴۰ بار را دارد و اگر راهی برای جبران افت بهره وری کمپرسور که در غیاب روغن رخ میدهد وجود داشته باشد، کمپرسور اسکرو اویل فری گزینه‌ی ایده‌آلی برای رنگ‌پاشی، صنایع غذایی و دارویی، و همچنین نفت و پتروشیمی است.
دو اصل در فشرده سازی هوا وجود دارد. اصل جا‌به‌جایی (displacement compression) یکی از آنهاست. انواع زیادی از کمپرسورها به عنوان کمپرسور جابجایی دسته‌بندی میشوند. یکی از مشهورترین و محبوب ترین‌های این دسته‌بندی کمپرسور دوقلوی اسکرو است.
اصل کمپرسور جابجایی دورانی در دهه ی ۱۹۳۰ میلادی شکل گرفت. زمانی که نیاز به کمپرسورهای دورانی برای شرایطی که سرعت جریان بالا است یا جریان پایدار تحت شرایط فشارهای مختلف ، احساس شد. اجزای اصلی تشکل دهنده ی اسکرو دوقلو را روتور (چرخدنده ) های نر و ماده می نامند، این دو چرخدنده در جهت خلاف هم میچرخند و حجمی که از بین این دو عبور میکند کاهش پیدا میکند.
در مجموعه پست‌هایی تاکنون به بررسی کمپرسورهای اسکرو برقی و دیزل اطلس کوپکو پرداخته ایم. کمپرسور اسکرو کمپرسوری است که از دو روتور نر و ماده برای فشرده سازی بهره می برد و این مکانیزم در تمایز با کمپرسورهای اسکرول و پیستونی است. کمپرسورهای اسکرو برای کمپرسورهای معمولی و میان‌رده بهترین انتخاب‌ها هستند. کمپرسورهای اسکروی اطلس کوپکو بر چند دسته اند و از لحاظ ویژگی‌های مختلف تمایزاتی دارند. بالاترین دسته‌بندی در تحرک و یا ایستا بودن آنهاست که کمپرسورهای متحرک عموما کمپرسور دیزلیی و کمپرسورهای ایستا عموما کمپرسور برقی هستند؛ بدیهی است در صورت دسترسی به برق و عدم نیاز به تحرک منبع تامین انرژی، کمپرسورهای هوای برقی گزینه‌های مناسب‌تری هستند. در سطوح پایین‌تر دسته بندی‌ها کمپرسورها برای مصارف گوناگون تولید می شوند. کمپرسورهای برقی تنوع بیشتری دارند زیرا کارخانجات نیازهای متنوعی دارند و این دسته بندی‌ها گستره‌ای از هوای فشرده‌ی خشک تا هوای فشرده‌ی با محتوای روغن، آبخنک، هواخنک و کمپرسورهای فول فیچر مجهز به درایر یا خشک کن کمپرسور هوا و تانک ذخیره هوای فشرده را شامل می شوند.
کمپرسورهای اسکرو برقی اطلس کوپکو عمدتا در دسته‌های اویل اینجکت (عموما G) و اویل فری (عموما Z) تولید می شوند. تفاوت GA با GR در تعداد استیج‌هاست و تفاوت ZT و ZR در سیستم خنک کننده، اولی هواخنک و دومی آبخنک است. کمپرسور اسکرو برقی در مصارف کارخانجات که دسترسی به برق دارن بهترین انتخاب برای تامین توان موردنیاز برای راه اندازی گستره‌ی وسیعی از ابزارآلات، ماشین آلات و فرآیندهاست. این کمپرسورها، در نوع اسکرو برقی بدون روغن یا اویل فری، برای خنکسازی روتورها و سیلندر فشرده سازی از روغن بهره نمیبرند، اما این بدان معنا نیست که به طور کلی روغن از سیستم کمپرسور خارج شده و روانکاری رخ نمیدهد. روتورهای کمپرسور اسکروی اویل فری روکش خاصی داشته و کلیرانس آن با جداره‌های سیلندر بسیار اندک است تا امکان خنکسازی بدون نیاز به روغن فراهم شود. المنت کمپرسور اسکرو اویل فری بسیار گرانقیمت است.
اطلس کوپکو در سال‌های اخیر اقدام به تولید کمپرسورهای اسکروی آب پاششی کرده است. این کمپرسورها اویل فری است. کمپرسورهای اویل فری در مقایسه با کمپرسورهای روغن پاششی ضعف بهره وری دارند که با تغییراتی در طراحی و قطعات جبران شده است. در نسخه‌های سری Z این مسئله با کاهش کلیرانس روتورها با دیواره سیلندر تراکم و روکش تفلون روتورها حل شده است. در سری AQ رویکرد جالبی به کار گرفته شده است؛ این کمپرسورها پاشش آب به داخل سیلندر تراکم دارد و از روتورهایی پلیمر-سرامیکی بهره میبرد. در پایان مطلب امکان مقایسه بهره وری این کمپرسور اسکرو آب پاششی با نمونه‌های اویل فری متداول پیشنهاد شده است.
کمپرسورهای هوا بر دو مجموعه‌ی بزرگ تقسیم میشود، کمپرسور دینامیکی و کمپرسور جابجایی مثبت. کمپرسورهای دینامیکی که پیشتر با آنها آشنا شدیم خود در دو نوع سانتریفیوژ یا توربوکمپرسور و کمپرسورهای محوری هستند. کمپرسورهای دینامیکی به موجب ساختار متفاوت خود غالباً ۱) ظرفیت هوادهی بسیار بالایی دارد و ۲) هوای خشک یا عاری از روغن تحویل میدهد. لیکن این کمپرسورها نیز محدودیت‌هایی داشته و برای بسیاری از مصارف صنعتی و تولیدی مناسب نیست. همچنین تولید آن محدودتر و با تنوع پایینتری انجام میشود. در دهه هفتاد میلادی، مهندسان شرکت‌های فعال در صنعت هوای فشرده توجه خود را معطوف به کمپرسور اسکرو کردند، دستگاهی که در دهه‌های گذشته جایگزین کمپرسور پیستونی در صنعت شده و بسیاری از نیازها را مرتفع ساخته است. این مهندسان دریافتند که نقش روغن در داخل سیلندر تراکم یا المنت کمپرسور اسکرو قابل حذف بوده و می توان آن را با برخی تغییرات ساختاری در المنت جایگزین ساخت.
تماس با شرکت
