صنایع سنگین و زیرساختی هر کشوری بر معادن فلزی آن متکی است. از معادن غیرفلزی هم میتوان به زغالسنگ، سنگهای ساختمانی،گچ، آهک و سیمان و معادن نمک اشاره کرد که همگی، همراه با معادن فلزی، از مهمترین دستاوردهای بشری و ذرات سازندهی تمدن هستند.
کمپرسور در صنایع معدنی
در صنایع معدنی، کمپرسور هوا از تجهیزات اساسی است. فرآیندهای استخراج، حفاری و فرآوری مواد معدنی همگی با اتکای هوای فشردهی تولیدی کمپرسور هوا بر پا هستند. کمپرسور در معادن منبع انرژی پاک، ایمن و البته قدرتمندی است که در غیاب الکتریسیته هم ماشین آلات بادی و حفاری و تجهیزات انتقال مواد را به کار می اندازد.
حفاری
در عملیات حفاری زیرزمینی کمپرسور اسکرو یا پیستونی وظیفهی تولید هوای فشردهای را بر عهده دارد که نیروی محرکهی چکشهای بادی و متهها و همچنین دریلهای سنگ یا اصطلاحا راک دریلز را تامین میکند. عملکرد پایدار و مداوم این کمپرسورها نیازمند دقت در فشار کاری و ظرفیت هوادهی آنهاست تا در محیطهای پر گرد و غبار و مرطوب وقفهای در کار ایجاد نشده و کیفیت عملیات مناسب پیش برود. تهویهی معدن زیرزمینی نیز از دیگر وظایفی است که بر گردن کمپرسور هوا بوده و این دستگاه تامین جریان هوای تازه و تخلیهی گازهای مضر و گرد و خاک را بر عهده دارد تا ایمنی کارگران فراهم آید.
فرآوری و انتقال مواد معدنی
کمپرسور هوا که گاهی با نام کمپرسور باد نیز شناخته میشود دستگاهی است که تجهیزات بادی یا اصطلاحا پنوماتیک را به کار می اندازد. این سیستمها وظیفهی انتقال پودر و ذرات معدنی یا مواد شیمیایی را بر عهده دارد. در معادن فلزی و فرآوری فلزات نیز کمپرسور هوا در فرآیندهای ذوب، خنک کاری و کنترل ابزار دقیق نقش بازی میکند. سیستمهای کنترل پنوماتیکی متکی بر کمپرسور هوا برای معادنی که از تجهیزات اتومات استفاده میکند ضروری است.
کمپرسور دیزلی
کمپرسور دیزلی که نام آن با کمپرسور پرتابل عجین شده است، دستگاهی است که از موتورهای دیزلی مناسب برای تامین توان واحد کمپرسور استفاده میکند. این کمپرسورها در سالهای اخیر عموما از تکنولوژی اسکرو بهره میبرد که قطعات متحرک کمتری، نسبت به کمپرسور پیستونی، داشته و رنج فشار و دبی آن نیز مناسب عملیات معادن است. در مناطق دورافتاده و معادن روباز این کمپرسورها به دلیل عدم دسترسی به برق پایدار صنعتی جای کمپرسورهای برقی را گرفته اند. موتورهای دیزلی کمپرسورهای برندهای مشهوری چون اطلس کوپکو و کایزر از سازندگان معتبری همچون دویتس، کاترپیلار، جان دیر و میتسوبیشی تامین میشود. در محیطهای معدنی قدرت و همچنین دوام اهمیت ویژه ای دارد و این محیطها از جملهی محیطهای سختی محسوب میشود که نیازمند تجهیزات مقاوم هستند. در معادن زیرزمینی و کارخانجات فرآوری کمپرسور اسکرو برقی به دلیل مصرف سوخت کمتر، قیمت مناسبتر و نیاز به هوای مداوم گزینههای مناسبتری هستند.
معادن فلزی
نوع فلز و موقعیت معدن در نحوهی استخراج موثر است و بسته به این ۲ فاکتور روشهای متفاوتی توصیه میشود. در معادن روباز آهن و مس حفاری و آتشباری برای خرد کردن سنگها به کار گرفته میشود و کامیونهای بزرگ مواد را به کارخانجات فرآوری منتقل میکند. در معادن زیرزمینی سرب و روی تونلها و چالهای حفاری شده دسترسی کارگران معدن یا ماشین آلات را به رگههای فلزی میسر میسازد.
پس از استخراج، سنگ معدن خرد و آسیاب میشد تا ذرات فلزی از ذرات فاقد اهمیت جداسازی شود. کمپرسور هوا اینجا وارد عمل میشود: راه اندازی ابزارهای پنوماتیکی خط تولید، و تامین هوای مورد نیاز برای سیستمهای شناورسازی از جمله این وظایف کمپرسور هواست. شناورسازی از مراحل کلیدی جداسازی فلز بوده و در پی آن حبابهای هوا ذرات فلزی را به سطح آورده از باقی مواد تفکیک میکند.
کارخانجات ذوب نیز از هوای فشرده برای کنترل دما، تامین اکسیژن کوره ها و سیستمهای کنترلی از کمپرسور هوا بهره میبرد. زنجیرهی کار معادن از استخراج تا فرآوری متکی بر کمپرسور هوا بوده و هوای فشرده خون جاری در رگهای صنایع معدنی است.
معادن غیرفلزی
اگر به دنبال عنصری فلزی در معدن نباشیم، معادن غیرفلزی بوده و محصول این معادن برای کارهای ساختمانی و شیمیایی یا تامین سوخت کاربرد دارند.
در معادن زغال سنگ از کمپرسور برای تامین هوای تازه در تونلها و خنکسازی محیط استفاده میشود همچنین به مانند باقی معادن راه اندازی تجهیزات پنوماتیکی همچون چکشها، دریلها و جکهای هیدروپنوماتیکی بر عهدهی هوای فشرده است. سیستم تهویه نیز در معادن زغال سنگ به موجب حضور احتمالی گاز متان از ضروریات است.
در معادن سنگ ساختمانی سنگهایی همچون مرمر، گرانیت و تراورتن استخراج و استحصال میشود. کمپرسور هوا ارههای پنوماتیکی، جکهای برش و ابزار برقی سنگبری را به کار میاندازد.
در معادن گچ، آهک و سیمان نیز که از دیگر مواد اولیهی مورد نیاز برای ساختمانسازی هستند، نقش کمپرسورهای هوای فشرده تخصصی تر خواهد بود. کمپرسور باد صنعتی علاوه بر انتقال پودرهای مواد که با نقالههای پنوماتیکی انجام میشود، تامین هوای فرآوری و احتراق کورههای تولید کلینکر را بر عهده دارد.
در نهایت در معادن نمک یا استخراج نمک از آب شور، کمپرسور هوا مسئولیت تزریق هوا به محلولها و خشک کردن نمک بعد از تبخیر را دارد.
