گیرندهی هوای فشرده که از آن با عناوین مختلفی چون تانک هوای فشرده، مخزن هوای فشرده، مخزن تحت فشار و امثالهم نیز یاد می شود قسمتی جدانشدنی از سیستم هوای فشرده است. هدف اصلی بهرهگیری از این مخازن، فرآهم آوردن فضایی برای ذخیرهی موقت هوای خروجی کمپرسور است تا تقاضای زمان اوج مصرف سیستم را پاسخگو باشد و بهرهوری عملیاتی واحد را بالا ببرد.
چرا به یک تانک ذخیرهی هوای فشرده نیاز دارید؟
در تئوری تجهیزات کمپرسور می تواند بدون نیاز به یک گیرنده/مخزن کار کند، لیکن عدم حضور یک تانک ذخیرهی هوای فشرده سیکلهای لود و آنلود کمپرسور را بیشتر کرده و کمپرسور را به زحمت می اندازد. مد نظر داشته باشیم که سیکلهای لود و آنلود به میزان نوسان تقاضای هوای فشرده در کارگاه یا کارخانهی شما بستگی دارد.
همانطور که پیشتر نیز گفته شد، گیرندههای هوا که از آنها با عناوین مخزن و تانک هوای فشرده نیز یاد می شود، برای ذخیرهسازی هوای فشرده پیش از ورود آن به سیستم لولهکشی و تجهیزات پنوماتیک، مورد استفاده قرار می گیرند. به زبان سادهتر، مخازن هوای فشرده به عنوان مکانیزم واسطی میان کمپرسور و نوسانات فشار، حاصل از میزان مصرف متغیر، عمل می کند.
برخی کمپرسورها به صورت “همراه با تانک” عرضه می شوند که یعنی کمپرسور و مخزن در یک پکیج خواهند بود و مخزن بر روی کمپرسور سوار شده است. چنین تجهیزاتی در اماکنی که محدودیت فضا دارند بسیار به درد بخور خواهد بود؛ همچنین هزینههای نصب و سفارش اولیهی مخزن را نیز کاهش میدهد. این گزینه عموما در کمپرسورهای کوچکتر، کمتر از ۲۶ کیلووات یا ۳۵ اسب بخار، مشاهده می شود زیرا در کمپرسورهای فشار قوی و فشار معمولی چنین اقدامی پکیج را بسیار سنگین و ناایمن میکند.
پیشتر نیز از قوانین سرانگشتی اندازهگیری در تجهیزات کمپرسور صحبت کردهایم، در اینجا هم به عنوان یک قاعدهی کلی به یاد داشته باشیم: ۳ یا ۴ گالن برای هر CFM یا ۱۰ الی ۱۵ لیتر برای هر لیتر بر ثانیهی هوای فشرده. اندازهی دقیقتر را باید با لحاظ مدل کمپرسور هوا و کاربرد آن مشخص کرد.
اکیدا توصیه می شود موارد زیر رعایت گردد.
تانک انتخابی باید:
۱. نوسانات و افت فشار را کمینه نماید.
۲. مصارف اوج را پوشش دهد.
۳. مصرف انرژی را به میزان قابل توجهی بکاهد.
۴. ایمن باشد.
هنگامی که کمپرسور را بدون درایر استفاده نمایید، احتمالا مخزن هوای فشردهی شما رطوبت خواهد گرفت. رطوبتی که به آن رسیدگی نشود میتواند به تجهیزات پنوماتیک شما آسیب رسانده و کیفیت محصول نهایی را تهدید کند. رطوبت تجمیعی در تانک هوای فشرده نیز، اگر به موقع تخلیه نگردد، در آینده منجر به خوردگی و آسیب جدی خواهد شد. توصیه می شود رطوبت تانک خود را روزانه تخلیه کنید، در صورت اینکه کمپرسور در طول روز دائم زیر بار است بهتر است این تخلیه بیشتر از یک بار نیز انجام شود.
هشت گام برای مدیریت بهتر سیستم هوای فشرده
اعتقاد غلطی در میان مصرفکنندگان وجود دارد که فشار بیشتر داخل مخزن هوا به معنای میزان هوای بیشتر برای فرآیند و ابزارآلات شماست و نیازی به خرید کمپرسور بزرگتر، حتی در صورت افزایش مصرف، ندارید؛ چنین اعتقادی نادرست بوده و فشار تانک شما باید متناسب با فشار خروجی کمپرسور شما باشد. برای مثال اگر کمپرسور سرعت ثابت شما تنظیم شده است تا در فشار ۱۲۵ psig یا ۸ بار کار کند، مخزن هوای شما باید حداقل برای ۱۵۰ psig یا ۱۰ بار طراحی شده باشد.
به عنوان یک قاعدهی سرانگشتی دیگر به یاد داشته باشید که هر ۲ psig یک درصد انرژی کمپرسور شما را مصرف می کند (هر یک بار نیز معادل ۷ درصد). توجه به این قاعده به بهینهسازی مصرف انرژی کمک خواهد کرد.