کمپرسور اسکرو برقی اطلس کوپکو از نظر پاشش روغن به داخل محفظه تراکم (المنت) بر دو نوع تقسیم میشود: کمپرسور روغن پاششی که در آن به میان روتورهای اسکرو و داخل محفظه روغن پاشیده میشود و کمپرسور اویل فری. کمپرسور اویل فری یا بدون روغن کمپرسوری است که در داخل محفظه تراکم هوا خبری از روغن نیست. در این کمپرسورها غیبت روغن ۳ معضل خلق میکند که هر سه به شکلی در افت بهره وری کمپرسور اویل فری نقش دارد: عدم روانکاری روتورها، عدم پاکسازی میان روتورها، کاهش خنک کنندگی. پاشش یا تزریق روغن در داخل المنت با روانکاری، پاکسازی و خنکسازی بهره وری کمپرسور را ارتقا میدهد. در کمپرسور اویل فری برای افزایش بهره وری تلاش شده است دو راهکار به کار گرفته شود: کاهش کلیرانس یا فاصله روتورها با جداره المنت و روکش مخصوص روتورها.
روکش روتور در کمپرسور اویل فری
روکش معمولا بر دو نوع تفلون یا پلی تترا فلوئورو اتیلن و مولیبدنوم دی سولفید است. تفاوت این دو روکش در نقطه ذوب آنهاست که دومی را برای دماهای به مراتب بالاتر مناسبتر کرده است.
کلیرانس روتور و دیواره در کمپرسور اویل فری
هرچه در کمپرسور اسکرو، فاصله روتورها با جداره افزایش یابد، نوعی از هدررفت هوای فشرده که به آن جریان برگشتی میگوییم افزایش می یابد. همانطور که از نام آن برمیآید، در هدررفت هوای فشرده به شکل جریان برگشتی، مقادیری از هوای فشرده به عقب بازگشته و بهره وری کمپرسور کاسته میشود. با کاهش کلیرانس و طراحی ویژهی المنت کمپرسور، این جریان برگشتی به حداقل میرسد. طراحی المنت کمپرسور اسکرو اویل فری پیچیدگیهای خاصی داشته و ساخت المنت با کلیرانس اندک روتور و دیواره سختیهای خاص خود را دارد. از این روست که در کمپرسورهای روغن پاششی عموما این مکانیسم افزایش بهره وری نادیده گرفته میشود. البته در برخی برندها من جمله کمپرسورهای ساخت کمپانی کمپرسور کایزر، از کلیرانس اندک برای افزایش بهره وری بسیاری از کمپرسورهای روغن پاششی هم بهره گرفته شده است. (مراجعه شود به کمپرسور کایزر، پروفایل سیگما)
تا به حال از خود پرسیدهاید چرا از هوای فشرده و ابزارآلات پنوماتیک (بادی) بهره میبریم؟ چرا به طور مستقیم از الکتریسیته استفاده نمیکنیم؟ اگر این سوال برای شما نیز پیش امده است، کلیک کنید.
کمپرسور اسکرو برقی اطلس کوپکو، معرفی فنی
کمپرسور ZR 50 از کمپرسورهای هوای اویل فری اطلس کوپکوست. این واحد آبخنک بوده و ماکسیمم فشار کاری آن ۸/۶ بار یا ۱۲۵ پاوند نیرو بر اینچ مربع می باشد. این کمپرسور سرعت متغیر است و ظرفیت هوای آزاد آن (FAD) در بازهی ۴۰/۴ – ۱۲۶/۸ لیتر بر ثانیه قرار میگیرد. این کمپرسور همانطور که از نام آن برمی آید از موتور ۵۰ کیلوواتی، یا ۶۷ اسب بخار، بهره میبرد. در نسخههای جدیدتر این مدل کمپرسور با دو مدل ضعیفتر و قویتر جایگزین شده است؛ ZR 45 و ZR 55.
در تبدیل واحد به متر مکعب بر دقیقه خواهیم داشت: ظرفیت ماکسیمم این کمپرسور ۷/۶ متر مکعب بر دقیقه است. در تبدیل واحدی مشابه به CFM یا فوت مکعب بر دقیقه نیز به مقدار ۲۶۸/۶ سی اف ام میرسیم.
ظرفیت هوای آزاد چیست؟
این اصطلاح ترجمه تحت اللفظی عبارت Free Air Delivery است. در حقیقت و در زبان فنی و بازار فارسی از آن با نام ظرفیت هوای فشرده، دبی حجمی هوای فشرده و حتی سایز کمپرسور یاد میکنیم. میزان نیاز مصرف کننده به ظرفیت هوای فشرده بر ثانیه، دقیقه و ساعت متفاوت است. برخی مصارف به پمپاژ پیوسته هوای فشرده نیازمندند که در آن صورت میبایست به سراغ کمپرسورهایی با سایز بزرگتر بروند. برای اطلاع کاملتر و آشنایی با نحوه محاسبه آن به لینک زیر مراجعه کنید: اندازهگیری کار، توان و نرخ حجمی هوای فشرده
در این کمپرسورها، به دلیل آنکه نیازی به خنکسازی واحد هواساز نیست، مصرف انرژي آنها بسیار پایینتر است.
برای نمونه در گزینهای از مدلهای جدید جایگزین این کمپرسور که ZR 55 VSD است ملاحظه میکنید که در مدل ۸/۶ بار، ظرفیت هوادهی بین ۴۱/۱ تا ۱۳۵ لیتر بر ثانیه است. این مقادیر را میتوان با مقادیر پیشتر گفته شدهی ۴۰ تا ۱۲۶ لیتر بر ثانیه برای ZR 50 VSD مقایسه کرد. البته در مدل جدیدتر موتور آن نیز ۵ کیلووات قدرت و توان بیشتری در اختیار کمپرسور قرار میدهد.
دقت
به طور کلی برای انتخاب یک کمپرسور نخست ظرفیت هوادهی و فشار کاری مدنظر خود را تعیین می کنیم. لیکن دبی اسمی کمپرسورها ظرفیت هوادهی در سطح دریا می باشد که با افزایش ارتفاع اندکی کاهش می یابد؛ از این رو، و همچنین از آنجایی که بهتر است کمپرسور استراحت داشته و دائم زیر بار نباشد، کمپرسوری با حدود ۱۵ درصد ظرفیت هوادهی بیشتر از سطح نیاز خود تهیه می کنیم.