کمپرسورهای هوا بر دو مجموعهی بزرگ تقسیم میشود، کمپرسور دینامیکی و کمپرسور جابجایی مثبت. کمپرسورهای دینامیکی که پیشتر با آنها آشنا شدیم خود در دو نوع سانتریفیوژ یا توربوکمپرسور و کمپرسورهای محوری هستند. کمپرسورهای دینامیکی به موجب ساختار متفاوت خود غالباً ۱) ظرفیت هوادهی بسیار بالایی دارد و ۲) هوای خشک یا عاری از روغن تحویل میدهد. لیکن این کمپرسورها نیز محدودیتهایی داشته و برای بسیاری از مصارف صنعتی و تولیدی مناسب نیست. همچنین تولید آن محدودتر و با تنوع پایینتری انجام میشود. در دهه هفتاد میلادی، مهندسان شرکتهای فعال در صنعت هوای فشرده توجه خود را معطوف به کمپرسور اسکرو کردند، دستگاهی که در دهههای گذشته جایگزین کمپرسور پیستونی در صنعت شده و بسیاری از نیازها را مرتفع ساخته است. این مهندسان دریافتند که نقش روغن در داخل سیلندر تراکم یا المنت کمپرسور اسکرو قابل حذف بوده و می توان آن را با برخی تغییرات ساختاری در المنت جایگزین ساخت.
کمپرسور دیزلی XP 900 SEC اینگرسولرند
اینگرسولرند در کنار اطلس کوپکو و کمپرسور کایزر مثلث معتبرترین سازندگان کمپرسور را برای دهههای متمادی شکل میداد. در سالهای اخیر این کمپانی معظم آمریکایی ایرلندی بخشهای مختلف خود را واگذار کرد و در نهایت نیز با ادغام در گاردنر دنور به طور کامل از بازار، به عنوان برندی مستقل، کنار رفت. کمپرسورهای کمپانی دوسان کره جنوبی در سالهای اخیر با بهرهگیری از تکنولوژی و تجهیزات اینگرسولرند در که در سال ۲۰۰۷ خریداری شد تولید میشود.
کمپرسور اسکرو برقی اطلس کوپکو GR 110
کمپرسورهای دومرحلهای اطلس کوپکو که برای ارائه فشارهای بالاتر از فشار نرمال (رنج عملیاتی بالای ۱۲ بار) طراحی و ساخته می شوند با عنوان GR شناخته می شوند. این عنوان در تفاوت با GA است که نشانگر کمپرسورهای تک مرحله ای است. این کمپرسورها از دو المنت بهره می برند که یکی مربوط به استیج فشار ضعیف است. در استیج فشار ضعیف هوای ورودی با فشار محیطی بسته به نسبت فشار استیج تا چند بار (معمولا ۳ تا ۵ بار) فشرده می شود و سپس در داخل واحد فشار قوی که طراحی آن مناسب دریافت هوای فشرده است مجدد تحت فشرده سازی قرار میگیرد تا به فشارهای عملیاتی بالاتر و موردنیاز مجموعه (فراتر از ۱۲ بار) برسد. در کمپرسور اسکرو معمولا سقف فشار عملیاتی حوالی ۳۵ تا ۴۰ بار بسته می شود و برای فشارهای بالاتر می بایست به سراغ کمپرسور پیستونی برویم که فشارهای مذکور ۱. در عموم صنایع کاربردی ندارد و ۲. امکان تغذیه مداوم هوای فشرده با ظرفیت هوادهی بالا برای آنها میسر نیست.
کمپرسور SFC 55 کایزر – کمپرسور اسکرو برقی
کمپرسورهای زردرنگ کایزر کیفیت بالایی دارند. این کمپرسورها پیشتر به دلیل دشواری در سرویس و تعمیرات (دسترسی از بالا) کمتر محبوب تکنسینهای هوای فشرده بودند ولی در مدلهای جدیدتری چون SFC55 این ویژگی که نخستین بار در کمپرسورهای GA اطلس کوپکو رعایت شد به سایر ویژگیهای خوب کمپرسورهای اسکرو برقی کایزر افزوده شد. کمپرسور اسکرو دستگاهی است که در آن دو روتور در داخل سیلندر فشرده سازی (المنت یا ایرند) به وسیلهی توان تامین شده توسط موتور دیزلی یا برقی به گردش در میآیند تا هوا را فشرده سازند. هوای فشردهشده سپس از طریق شیر تخلیه و با لولهکشی در اختیار ماشینآلات پنوماتیک قرار میگیرد.
کمپرسور اسکرو برقی اطلس کوپکو مدل ZR 90 VSD-FF
اطلس کوپکو معتبرترین برند تولیدکننده کمپرسور اسکرو برقی در جهان است. این برند سوئدی در حوزههای مختلف صنایع تولیدی و غیرتولیدی همچون تولید کمپرسورهای هوا، گاز، تجهیزات کارخانجات و ماشین آلات حفاری فعالیت دارد. عمدهی تخصص اطلس کوپکو در حوزه راهسازی و هوای فشرده است. کمپرسورهای برقی GA و GR اطلس کوپکو با عرضه در دهههای پایانی قرن بیستم و به دلایل متعددی تبدیل به پرچمدار محصولات این بازار شدند. این کمپرسورهای اسکرو برقی روغن پاششی و مناسب کارخانجات عمومی یا General Purpose بودند. در کنار آنها کمپرسورهای اسکرو برقی اویل فری یا بدون روغن این کمپانی با عناوین ZT و ZR که به ترتیب هواخنک و آبخنک هستند به بازار عرضه شدند. کمپرسورهای اویل فری برای مصارف خاصی که نیازمند هوای خشک هستند استفاده می شود. محصولات این کارخانجات، صنایع غذایی، دارویی، رنگپاشی خودرویی، به وجود روغن در محصول نهایی حساس هستند.
کمپرسور دیزلی دوسان مدل XP200WJD
کمپانی دوسان کره جنوبی قدیمیترین شرکت فعال در این کشور است. این شرکت در سال ۲۰۰۸ تجهیزات تولید کمپرسور اینگرسولرند ایالات متحده را خریداری کرد. در دههی گذشته شرکت دوسان به تولید کمپرسورهای مختلف اینگرسولرند با برند دوسان پرداخته و همچنین به تولید برخی از مدلهای این کمپانی با همان برند اینگرسولرند ادامه داده است. در میان این کمپرسورها، کمپرسور دیزلی اینگرسولرند در ایران همواره شناخته شده تر از مدلهای برقی بوده است. کمپرسور دیزلی یا به طور دقیقتر کمپرسور اسکرو دیزلی متحرک دستگاهی است که به مثابه یک باتری قدرتمند عمل میکند. این باتری در شرایط آب و هوایی و جغرافیایی مختلف و در غیاب دسترسی به الکتریسیته به یاری صنعتگران و معدنکاران آمده است.
درایر کمپرسور اطلس کوپکو FD 2000 VSD
قطعات، تجهیزات جانبی و ملزومات مصرفی کمپرسور اسکرو برقی که در کارخانجات مورد استفاده فراوان دارند عبارتند از افترکولر، درایر یا خشک کن هوای فشرده، فیلترهای ضروری، روغن کمپرسور، برج خنک کننده یا کولینگ تاور که در کمپرسور آبخنک کاربرد دارد و مخزن یا تانک هوای فشرده.
در این مطلب به سراغ یکی از نمونههای این تجهیزات رفته ایم، درایر اطلس کوپکو مدل FD 2000 سرعت متغیر که از درایرهای تبریدی اطلس کوپکوست. برای آشنایی با اصول کلی و جامع رطوبت زدایی از هوای فشرده لطفا به مجموعه مطالب مربوطه بر روی وبسایت سری بزنید:
پارامترهای موثر بر عملکرد کمپرسور (و روابط آنها با یکدیگر)
به طور کلی زمانی که قصد خریداری (شناخت) و یا فروش (معرفی) یک کمپرسور را داریم فشار کاری، ظرفیت هوادهی و توان موتور آن اولین نکاتی است که به ذهن خواهد آمد. پس از آنها نیز احتمالا بسته به استفادهی خریدار ویژگیهایی چون هوای خشک (Oil free)، سطح نویز (صدای منتشر از دستگاه زیر بار) و برند موتور در مقامهای بعدی هستند.
کمپرسور اسکرو مناسب کوره، ZA 3C اطلس کوپکو
کمپرسور اسکرو برقی اطلس کوپکو را عموما با نامهای GA و GR، در مدلهای روغن پاششی، و ZT و ZR، در مدلهای اویل فری یا بدون روغن، میشناسیم. در اینجا با مدلی با نامی متفاوت روبرو هستیم؛ نام متفاوت معرف مصارف خاص و فشار یا ظرفیت هوادهی خارج از عرف در میان کمپرسورهای هواست.
ZA از اطلس کوپکو، کمپرسور اسکرو برقی هوای خشک است که در فشار پایین کار می کند. فشارهایی که عموما برای روشن نگاه داشتن کوره در کارخانجات کاربرد دارد و البته که برای این مصارف دبی هوادهی هوای فشرده مداوم ضروری است.
خشك كردن گازها (بخش سوم و پایانی)
رطوبت زدایی به روش جذب فیزیكی
هنگامی كه مقداری نمك طعام در ظرفی سرباز و در محیطی مرطوب نگهداری می شـود بعـد از مدتی مرطوب شده و این نشان دهنده قابلیت جذب رطوبت توسط نمك طعام میباشد. امـروزه برای رطوبت گیری از گازها و دستیابی به نقطه شـبنم بـسیار پـایین (كمتـر از ١٠٠c-) از مـواد شیمیایی جاذب الرطوبه نظیر سیلیكاژل (SIO2)، بوكـسیت (شـكل طبیعـی Al2O3) آلومینـا فعـال شده (Al2O3 فعال شده) و الك مولكولی (Molecular Sieves) با فرمول شیمیایی NaSio2 و Alo2 استفاده میشود.